Πάνος Φιλιππακόπουλος

«_Και τα κορόιδα θα είναι και πάλι όσοι πίστεψαν ότι αυτή θα είναι φέτος η
κυβερνητική πολιτική και κερδισμένοι θα βγουν όσοι καχύποπτοι δίνουν
μεγαλύτερο βάρος στις φήμες παρά στις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις_»

ΤΕΧΝΟ-ΛΟΓΙΚΗ ΓΩΝΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΜΑΓΑΖΟΥ

H ΘΕΣΗ μας για το μέτρο της απόσυρσης και για την υψηλή φορολογία των
αυτοκινήτων είναι γνωστή. Πάντα υποστηρίζαμε ότι η υψηλή φορολογία
δημιουργεί παραμορφώσεις στην αγορά κι έχει παρενέργειες με υψηλό κοινωνικό
ή οικονομικό κόστος. Κι ότι εκεί που έχουν φτάσει τα πράγματα, με τη
νοοτροπία που έχει δημιουργηθεί στον Έλληνα καταναλωτή, το μέτρο των
κινήτρων για την απόσυρση παλιών αυτοκινήτων είναι το μοναδικό που μπορεί
να επιτρέψει την ανανέωση του στόλου με λογικούς ρυθμούς, ώστε να μη
κυκλοφορούν πολύ παλιά αυτοκίνητα στους δρόμους, προς όφελος της ασφάλειας
και της προστασίας του περιβάλλοντος. Και γι? αυτό είχαμε αντιταχθεί στη
βιαστική κατάργηση της απόσυρσης.
Όλα αυτά δεν τα λέμε επειδή θέλουμε να πωλούνται καινούρια αυτοκίνητα, αλλά
γιατί τα οικονομικά, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά δεδομένα δείχνουν ότι
μια πιο ορθολογική πολιτική στην αγορά αυτοκινήτου, έχει θετικά
αποτελέσματα σε όλους τους τομείς. Το περασμένο καλοκαίρι μάλιστα, είχαμε
αναφέρει το χαρακτηριστικό παράδειγμα των εισαγωγών ανταλλακτικών, η αξία
των οποίων μειώθηκε θεαματικά στα χρόνια που ίσχυσε η απόσυρση,
αντισταθμίζοντας σε μεγάλο ποσοστό την αύξηση της εξαγωγής συναλλάγματος
για την εισαγωγή αυτοκινήτων. Κάτι που αποτελεί, πιστεύουμε, και μία
απάντηση σε όσους υποστηρίζουν ότι η απόσυρση έχει στόχο τη δημιουργία
«υπερκερδών» για τους εμπόρους. Για τον απλούστατο λόγο, ότι υπερκέρδη
μπορούν να υπάρχουν και με τη σημερινή κατάσταση, μόνο που αντί να
προέρχονται από τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων μπορούν να προέρχονται
από τις αυξημένες πωλήσεις_ ανταλλακτικών για τη συντήρηση των παλιών.
Τα γεγονότα αρχίζουν και πάλι να μας δικαιώνουν καθώς, όπως διαβάσαμε πριν
λίγο καιρό σ? ένα ρεπορτάζ στο «Βήμα», με τη λήξη της απόσυρσης άρχισαν να
αυξάνονται και πάλι με ταχύ ρυθμό οι πωλήσεις ανταλλακτικών, ενώ ο ρυθμός
αντικατάστασης των υπαρχόντων αυτοκινήτων έπεσε και πάλι κάτω από το 1%. Με
αποτέλεσμα οι μεγάλες εταιρίες να προβλέπουν για φέτος αυξήσεις των
πωλήσεών τους σε ανταλλακτικά που μπορεί να φτάνουν και στο 25%. Δεν είναι
άλλωστε τυχαίο ότι όλες οι αντιπροσωπείες έκαναν τα τελευταία χρόνια
σημαντικές επενδύσεις σε χώρους και μέσα αποθήκευσης και διακίνησης
ανταλλακτικών, κάτι που θα τις κάνει να βγουν κερδισμένες, ακόμα κι αν το
κράτος επιστρέψει στην παράλογη παλιά πολιτική της υπερφορολόγησης των
αυτοκινήτων. Σ? αυτή την περίπτωση θα μειωθούν οι πωλήσεις αυτοκινήτων, θα
επιμηκυνθεί η διάρκεια ζωής των παλιών και οι εταιρίες (εργοστάσια και
αντιπροσωπείες) θα κερδίζουν χρήματα από τις πωλήσεις των ανταλλακτικών
(από τα οποία είναι γνωστό ότι έχουν μεγαλύτερα ποσοστά κέρδους απ? ότι στα
αυτοκίνητα). O μόνος χαμένος θα είναι ο καταναλωτής, αλλά τελικά θα χάσει
και το κράτος, αφού η μεγάλη μείωση των πωλήσεων θα έχει συνέπεια και τη
μείωση των φόρων που εισπράττει.
Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα της «μπακάλικης» νοοτροπίας που διακατέχει
τους οικονομικούς υπεύθυνους της χώρας είναι αυτό που έγινε με την αύξηση
των τελών για τις πινακίδες. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στα νούμερα
του προϋπολογισμού, για να αντιληφθεί πώς κάνουν τους υπολογισμούς τους οι
κύριοι που διαφεντεύουν την οικονομία και γιατί πέφτουν πάντα έξω σ?
αυτούς. Το 1993 λοιπόν, αναμενόταν τα έσοδα από τις πινακίδες να φτάσουν τα
24 δις δρχ. και κάποιοι αποφάσισαν ότι το 1994 πρέπει να εισπράξουν 45 δις.
Πώς λοιπόν μπορεί να γίνει αυτό; Διπλάσια έσοδα είπαν, άρα πρέπει να
διπλασιάσουμε τα τέλη που πληρώνει κάθε οδηγός για τις πινακίδες του. Και
να η αύξηση των τελών αμέσως, που αύξησε κατά κάμποσες δεκάδες ή και
εκατοτάδες χιλιάδων τις τιμές των αυτοκινήτων.
Εκείνο που δεν υπολόγισαν βέβαια οι μαθητευόμενοι μάγοι (που στη ζωή τους
δεν έχουν διαχειρισθεί ούτε περίπτερο) είναι ότι ο προϋπολογισμός ενός
κράτους δεν καταρτίζεται μόνο με προσθέσεις και πολλαπλασιασμούς (γιατί
τότε θα μπορούσε να τον κάνει κι ένας απόφοιτος δημοτικού). Χρειάζεται
ταυτόχρονα και πρόβλεψη της αντίδρασης της αγοράς και των συνολικών
επιπτώσεων κάθε μέτρου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση κανείς δεν είχε βέβαια
την κοινή λογική για να σκεφθεί ότι για να αυξηθούν τα έσοδα ανάλογα με την
αύξηση των τελών, πρέπει να μείνουν σταθερές οι πωλήσεις. Κι ότι η αύξηση
των ήδη υψηλών τιμών των αυτοκινήτων θα είχε αποτέλεσμα τη μείωση των
πωλήσεών τους, πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να γίνεται αισθητό.
H μείωση όμως των πωλήσεων δεν θα έχει απλώς συνέπεια τη μικρότερη από την
προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων από τα τέλη των πινακίδων, αλλά και τη
μείωση των πολύ σημαντικότερων εσόδων από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης των
αυτοκινήτων (που προβλέπονται επίσης_ αυξημένα στον προϋπολογισμό, κάτι που
προϋποθέτει φυσικά αύξηση των πωλήσεων). Έτσι ώστε τελικά τα συνολικά έσοδα
του κράτους όχι μόνο δεν θα αυξηθούν, αλλά μπορεί και να μειωθούν (καθώς
μάλιστα και οι καταναλωτές στρέφονται προς φτηνότερα αυτοκίνητα). Και μετά
βέβαια η κυβέρνηση θα ψάχνει τρόπους για να καλύψει την «τρύπα» που η ίδια
δημιούργησε. Όπως ακριβώς την έπαθε η προηγούμενη κυβέρνηση, που πίστεψε
ότι καταργώντας την απόσυρση μπορούσε να επωφεληθεί η ίδια από τα χρήματα
που κόστιζε στον καταναλωτή η αγορά ενός αποσυρόμενου αυτοκινήτου, αύξησε
ανάλογα το φόρο, είδε την αγορά να καταρρέει και μετά αναγκάστηκε να κάνει
«διορθωτική» κίνηση μείωσης του φόρου, μήπως και τονώσει την αγορά και
εισπράξει όσα υπολόγιζε.
Αυτοί που αισθάνθηκαν κορόιδα τότε ήταν βέβαια οι καταναλωτές που είχαν
αγοράσει αυτοκίνητα αμέσως μετά την απόσυρση με αυξημένους φόρους και είδαν
μετά από μερικούς μήνες τις τιμές να πέφτουν και να επωφελούνται αυτοί που,
στηριζόμενοι στις φήμες, απλώς περίμεναν. Φοβόμαστε ότι το ίδιο μπορεί να
πάθουν και τώρα όσοι αγοράζουν καινούρια αυτοκίνητα (που δεν είναι άλλωστε
και πολλοί) ιδιαίτερα αν αρχίσουν και πάλι, όπως και πέρσι, να διαδίδονται
φήμες για μείωση των φόρων. Αν η αγορά καταρρεύσει και πάλι, κι αυτή η
κυβέρνηση θα αναγκαστεί να πάρει κάποια μέτρα για τη μείωση των τιμών και
την τόνωσή της, ώστε να μη μειωθούν τα κρατικά έσοδα. Και τα κορόιδα θα
είναι και πάλι όσοι πίστεψαν ότι αυτή θα είναι φέτος η κυβερνητική πολιτική
και κερδισμένοι θα βγουν όσοι καχύποπτοι δίνουν μεγαλύτερο βάρος στις φήμες
παρά στις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις. Μήπως έτσι δεν γίνεται πάντα;

ΘΥΜΑΣΤΕ την ιστορία με το Σάαμπ 9000 που κόντεψε να μας τρελάνει, σπάζοντας
4 διαφορικά; Τελικά το μοντέλο δεν έχει κάποιο πρόβλημα, όπως αποδείχθηκε
από τις μετρήσεις ενός καινούριου 9000 Εκοπάουερ που πήραμε πριν λίγες
μέρες για δοκιμή. Αυτή τη φορά δεν έσπασε τίποτε, όσο κι αν_ προσπαθήσαμε!
Και μάλιστα αυτό το αυτοκίνητο πέτυχε καλύτερες επιδόσεις από εκείνο της
περιπέτειάς μας (λεπτομέρειες, μαζί με τη δοκιμή στο επόμενο τεύχος).
Το πρόβλημα λοιπόν αφορούσε μόνο το συγκεκριμένο αυτοκίνητο και η αιτία του
ήταν μια μικρή λεπτομέρεια, που αποδεικνύει πόσο μεγάλη ακρίβεια υπάρχει
στην κατασκευή μιας τόσο πολύπλοκης μηχανής σαν το αυτοκίνητο. Όπως
διαπίστωσαν οι άνθρωποι της Σάαμπ, που το έκαναν «φύλλο και φτερό», η
«γέφυρα» σχήματος Π πάνω στην οποία στηρίζεται το σύνολο κινητήρα-κιβωτίου
είχε στο συγκεκριμένο αυτοκίνητο (ανεξήγητο γιατί) σε λάθος σημεία τις
τρύπες για τις βίδες που στηρίζουν την άκρη του κιβωτίου. Το αποτέλεσμα
ήταν ότι ο κινητήρας βρισκόταν υπό κλίση σε σχέση με το νοητό άξονα του
αυτοκινήτου αντί να είναι κάθετος προς αυτόν κι έτσι δημιουργούσε ασύμμετρα
φορτία στα ημιαξόνια. Την ώρα που εμείς αφήναμε το συμπλέκτη από στάση, με
το γκάζι πατημένο στο τέρμα και τον κινητήρα στις 5000-5500 στροφές, το
πηνιόν και η κορώνα βρίσκονταν υπό γωνία λόγω των μεγάλων φορτίων που
αναπτύσσονταν με ασύμμετρο τρόπο, με αποτέλεσμα να σπάζουν κάποια δόντια
στο πηνιόν. Ένα πραγματικά απίθανο πρόβλημα, απ? αυτά που εμφανίζονται μία
στο εκατομμύριο και μπορούν να_ τρελάνουν ομαδικώς ιδιοκτήτες,
αντιπροσώπους και μηχανικούς!_Π.Φ.